نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی اسکوار
برای همه ما پیش آمده است که در موقعیت‌هایی احساسات واقعی خود را نهان کنیم یا به‌کلمه روی شخصیت واقعی‌مان نقابی متفاوت بزنیم. زیاد اوقات این کار را برای محافظت از خود انجام می‌دهیم غافل از این که به‌مرور زمان امکان پذیر به روح و روانمان صدمه‌های جدی داخل کند. برخی زمان‌ها نیز منفعت گیری از نقاب اجتماعی امکان پذیر به سود ما باشد. به این علت مهم است مفهوم نقابزدن را عمیق‌تر فهمیدن کنیم. در این مقاله ابتدا درمورد مفهوم نقابزدن و نشانه‌های آن سخن بگویید می‌کنیم، سپس توضیح می‌دهیم چرا افراد سراغ نقابزدن می‌روال و درنهایت با ذکر معایب این کار، نحوه کنارگذاشتن آن را نیز شرح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
نقابزدن یعنی چه؟
نقابزدن به این معناست که شما خصوصیات، ویژگی‌های رفتاری یا مشکلات روحی خود را نهان می‌کنید. با این که زیاد‌ها به عمد این کار را می‌کنند، برخی‌ها ناخودآگاه نقاب می‌زنند و خودشان از آن بی‌خبرند. اگر فردی بابت نشان‌دادن شخصیت واقعی خود حس ناامنی کند، به‌کلمه روی شخصیتش نقاب می‌زند و با حالات چهره، زبان بدن یا حتی کلماتش چیزی متفاوت با حس واقعی‌‌اش را گفتن می‌کند. این نقابزدن امکان پذیر احساسی یا اجتماعی باشد. افراد از نقاب اجتماعی زمان قرارگرفتن در موقعیت‌های اجتماعی منفعت گیری می‌کنند. با این که نقابزدن بعضی اوقات اوقات به سود ماست، در صورت منفعت گیری بیشتر از حد امکان پذیر به صدمه‌های روانی همانند استرس، فرسودگی یا حس گمشدگی در زندگی منجر بشود.
نشانه‌های نقابزدن
- یکی از نشانه‌های رایج نقابزدن سرپوش‌گذاشتن روی احساسات منفی نظیر ناراحتی، خشمگینی یا کلافگی است. برای مثال امکان پذیر برخی‌ها برای این که جهت آزار اطرافیان نشوند، احساسات منفی خود را نهان کنند.
- نشانه دیگر نقابزدن ابراز احساسات ساختگی مثبت است. برای مثال امکان پذیر خود را خوشحال نشان دهید، اما حس درونی‌تان چیز فرد دیگر باشد. این اتفاق زیاد تر در موقعیت‌های اجتماعی و مشاغلی که زیاد با مشتری سروکار دارند، رخ می‌دهد.
- حالت چهره خنثی در موقعیت‌های خاص نیز امکان پذیر نشانه نقاب اجتماعی باشد. برای مثال اگر فردی در جلسه‌ای حساس به‌رغم سختی شدید و استرس حالت چهره خود را خنثی نگه دارد، امکان پذیر روی اضطراب خود نقاب زده باشد.
- نقابزدن تنها اختصاصی احساسات نیست و می‌توان عادت‌های رفتاری را نیز نهان کرد. همانند هنگامی شخصی که عادت دارد دائم سر جای خود تکان بخورد جلوی شما ثابت نشسته، امکان پذیر عادت رفتاری همیشگی‌اش را سرکوب کرده باشد.
- اگر سپس از ربط‌ات اجتماعی حس خستگی می‌کنید و نیاز دارید وقتی را به‌تنهایی بگذرانید تا انرژی بگیرید، امکان پذیر به این معنی باشد که زیاد از نقاب اجتماعی منفعت گیری می‌کنید.
چرا نقاب میزنیم؟
۱. انتظارات و هنجارهای اجتماعی
در تعداد بسیاری از فرهنگ‌ها، قوانین نانوشته‌ای وجود دارند که تعیین می‌کنند چه احساسات و رفتارهایی در ملع عام قابل‌قبول‌اند. برای مثال امکان پذیر فردی در خیابان به شما تنه بزند و شما بابت بی‌احتیاطی شخص عصبانی شوید. انتظار جامعه از شما این است که به‌جای نشان‌دادن خشمگینی‌تان، چیزی نگویید و به راهتان ادامه دهید و به‌عبارتی از نقاب اجتماعی منفعت گیری کنید.
کلیشه‌های جنسیتی نیز از دلایلی می باشند که افراد روی شخصیت واقعی خود نقاب می‌زنند. برای مثال بر پایه کلیشه‌های جنسیتی، آقایان باید ضعف خود را نهان کنند و خانم‌ها نیز خشمگینی خود را ابراز ندهند. این چنین اگر با فردی زندگی می‌کنید که به ابراز احساسات واقعیتان عکس العمل درستی نمی‌دهد، امکان پذیر به نقابزدن روی احساسات‌تان روی بیاورید.
۲. شرایط محیط کاری
در تعداد بسیاری از محیط‌های حرفه‌ای، نقاب اجتماعی و احساسی جزئی از ماموریت شما به حساب می‌آید. برای مثال در مشاغلی که فرد مستقیم با مشتری سروکار دارد، باید با چشم‌پوشی از احساسات واقعیتان رفتاری دوستانه و مثبت از خود نشان دهید. این بارِ احساسی امکان پذیر بعد از مدتی به فرسودگی شغلی منجر بشود.
در محیط‌های کاری پراسترس همچون بیمارستان، دادگاه و قسمت‌های امور مالی، کارکنان باید اضطراب و فشارهای دیگر را مخفی کنند تا محکم و قابل‌مطمعن به نظر همراه شوند. در غیر این صورت آینده شغلی و اعتبار آنها به خطر می‌افتد.
۳. مشکلات روحی
افراد مبتلا به اضطراب یا اختلالات خُلقی همانند افسردگی علائم بیماری و مشکلات خود را نهان می‌کنند تا از قضاوت دیگران در امان بمانند. این افراد از هراس این که ضعیف، متفاوت یا بی‌ارامش نامیده شوند، به نقاب اجتماعی و احساسی روی می‌آورند. برای مثال فردی که از اضطراب اجتماعی رنج می‌برد، امکان پذیر هراس و معذب‌بودن خود را نهان کند تا از دید دیگران بااعتماد‌به‌نفس و اجتماعی به نظر بیاید.
افراد مبتلا به افسردگی نیز برای این که سرباری برای دیگران نباشند و اطرافیان را دلواپس نکنند، امکان پذیر احساسات منفی و افتانرژی و ناامیدی خود را نهان کنند و خود را شاد نشان بدهند.
۴. افراد دارای تنوع عصبی
افرادی با حالت اوتیسم یا ADHD امکان پذیر علائم خود را نهان کنند تا از نظر عصب‌شناختی معمولی به نظر همراه شوند. برای مثال شخصی که اوتیسم دارد، امکان پذیر زمان بسیاری را صرف تمرین‌کردن رفتارها، حالات چهره و زبان بدن افراد نوروتیپیک کند تا در جامعه پذیرفته بشود.
معایب نقاب اجتماعی
نقابزدن امکان پذیر جهت بهبود روابط اجتماعی و پیشرفت شغلی بشود و حریم شخصی را نگه داری کند. با وجود این، نقابزدن معایبی نیز دارد که امکان پذیر صدمه جدی به روح و روان و حتی جسم شما داخل کند. در این قسمت عوارض نقاب اجتماعی و احساسی را با هم مرور می‌کنیم.
۱. فاصله‌گرفتن از خود واقعی
سازگاری با هنجارهای اجتماعی، به‌خصوص در افراد دارای تنوع عصبی، علتمی‌بشود این اشخاص دائم در حال سرکوب‌کردن شخصیت واقعی خود باشند. این کار در طویل‌زمان امکان پذیر جهت افت اعتمادبه‌نفس، شک و تردید به خود و عدم خودپذیری بشود.
۲. کلافگی احساسی و فرسودگی
افراد دارای تنوع عصبی در صورت نقابزدن مدام باید در حال بازدید حرکت دیگران و تقلیدکردن آن باشند. این کار انرژی بسیاری از این افراد می‌گیرد که امکان پذیر به کلافگی و فرسودگی ختم بشود. در کل افرادی که با مشکلات روحی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، علاوه‌بر تحمل علائم دائمی خود، باید سختی نقابزدن را نیز به جان بخرند که جهت خستگی و کلافگی آنها می‌بشود.
۳. شکل‌نگرفتن روابط عمیق
اگر در روابط خود از نقاب احساسی منفعت گیری می‌کنید، زمان این که فرد روبه رو خود واقعی شما را بشناسد از او می‌گیرید. هراس از ردشدن در افرادی که تنوع عصبی یا مشکلات روحی دارند علتمی‌بشود برای کسب رضایت فرد روبه رو افکار و احساسات واقعی خود را سرکوب کنند. این رفتارهای مهرطلبانه جلوی شکل‌گرفتن روابط عمیق و صمیمانه را می‌گیرد.
۴. صدمه به سلامت روانی و جسمانی
سرکوب‌کردن احساسات امکان پذیر تبدیل افزایش استرس و اضطراب و گمان ابراز افسردگی بشود، چراکه فرد نمی‌تواند احساسات خود را به‌درستی پردازش و ابراز کند. این چنین نقابزدن در افرادی که مبتلا به مشکلات روحی می باشند، جهت تشدید علائم و افت شدت درمان می‌بشود.
چطور نقاب خود را کنار بگذاریم؟
کنارگذاشتن نقاب یعنی روراست باشید و احساسات واقعی خود را ابراز کنید. بسته به شرایطی که در آن قرار دارید، ابراز احساسات واقعیتان امکان پذیر برای شما زیاد سودمند باشد. این کار علتمی‌بشود افراد مبتلا به مشکلات روحی جرئت پشتیبانی‌گرفتن از دیگران را اشکار کنند. یقیناً کنارگذاشتن نقاب اصلا کار ساده‌ای نیست، چراکه این حرکت به‌مرور و طی سال‌ها در شما تشکیل شده است و نمی‌توان یک‌شبه آن را از بین برد. بعد در مسیر کنارگذاشتن نقاب، حتما باید زمان بسیاری صرف کنید و صبور باشید.
۱. به رفتارتان فکر کنید
تشخیص دهید برای نهان‌کردن شخصیت و احساسات خود چه رفتارهایی کرده‌اید. به این منظور باید به این چنین سؤالاتی جواب دهید:
- آیا ناراحتی خود را نهان می‌کنید؟
- آیا به‌رغم معذب‌بودن، خود را ناچار به برقراری ربط چشمی می‌کنید؟
- آیا مکالمات اجتماعی را دائم تمرین می‌کنید؟
۲. مکان و افراد امن خود را شناسایی کنید
از خود سوال کنید پیش چه افرادی می‌توانید خود واقعیتان باشید و در عین حال پشتیبانی آنها را داشته باشید. بهتر است برداشتن نقاب را در ابتدا پیش این افراد اغاز کنید.
۳. مقصد‌های کوچک در نظر بگیرید
با مقصد‌های کوچک به مسیر کنارگذاشتن نقاب قدم بگذارید. برای مثال احساسات منفی خود را درمورد روز بدی که از سر گذرانده‌اید، با دوستی قابل‌مطمعن به اشتراک بگذارید.
۴. نتیجه‌گیری کنید
سپس از پایان هر مقصد، حالت را بسنجید. آیا فرد روبه رو واکنشی خوب نشان داد؟ آیا فردی فهمید شد که تلاش داشتید احساسات خود را مخفی نکنید؟
۵. در مسیر برداشتن نقاب پیشروی کنید
اگر فهمید شدید در این مرحله حس بهتری به برداشتن نقاب دارید، تلاش کنید احساسات واقعی خود را به افراد بیشتری نشان دهید. فراموش نکنید که شدت بهبود شما مهم نیست، بعد اگر تا این مدت حس خوبی ندارید نیازی به پیشروی در این مسیر نیست.
۶. مهربانی با خود را تمرین کنید
برداشتن نقاب بار احساسی بسیاری دارد، به این علت ملزوم است که یاد بگیرید با خودتان مهربان و دلسوز باشید. بابت هر پیشرفتی که در این مسیر دارید، خودتان را تشویق کنید و پاداشی برای خود در نظر بگیرید. برای داشته باشید که ناکامی‌خوردن بخشی از مسیر است و اشکالی ندارد اگر جایی کم بیاورید.
۷. پشتیبانی بخواهید
شما در این مسیر تنها نیستید. بعد می‌توانید از دوست، خانواده و یقیناً روان‌شناس پشتیبانی بگیرید.
شما بگویید
نقابزدن تا هنگامی از حد خود خارج نشود، امکان پذیر در شرایط گوناگون به درد بخورد. در صورتی که فهمید شدید این کار را بیشتر از اندازه انجام می‌دهید و از خود واقعیتان فاصله گرفته‌اید، احتمالا بهتر باشد نقابزدن را کم‌کم کنار بگذارید.
آیا شما هم از نقاب اجتماعی منفعت گیری می‌کنید؟ در چه شرایطی ترجیح می‌دهید نقاب بزنید؟
به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید
دسته بندی مطالب
