چربی داخل چشم نشانه چیست؟ علائم، علل، روش‌ تشخیص و درمان_اسکوار

آیا تا به حال فهمید یک لکه یا برجستگی زردرنگ روی سفیدی چشم خود شده‌اید؟ این عارضه که به طور عامیانه به آن «چربی چشم» حرف های می‌بشود، یک نگرانی رایج است. سوالاتی همانند علت چربی داخل چشم چیست یا آیا این عارضه خطرناک است، از پرتکرارترین جستجوها می باشند. اگرچه این لکه‌ها طبق معمولً بی‌خطر می باشند، اما فهمیدن ماهیت، علل و راه حلهای درمانی آن‌ها زیاد مهم است.

در این راهنمای کامل از «چطور»، به بازدید دقیق انواع چربی در چشم می‌پردازیم، به شما می‌گوییم چربی چشم نشانه چیست و بهترین راه حلهای درمان چربی داخل چشم، از درمان خانگی چربی داخل چشم گرفته تا راهکارهای پزشکی را به شما معارفه می‌کنیم. اگر به سلامت چشم خود اهمیت می‌دهید، مقاله چطور درمورد راه حلهای مراقبت از چشم ها در سنین گوناگون را از دست ندهید.

آشنایی با انواع چربی داخل چشم

آنچه عموم مردم به گفتن «چربی چشم» می‌شناسند، در علم چشم‌پزشکی طبق معمولً به یکی از سه عارضه زیر اشاره دارد که ماهیت کاملاً متغیری دارند:

• پینگوکولا (Pinguecula): شایع‌ترین نوع چربی روی سفیدی چشم.
• ناخنک (Pterygium): نوع گسترش یافتهتر پینگوکولا که می‌تواند روی قرنیه را بپوشاند.
• گزانتلاسما (Xanthelasma): رسوب چربی روی پلک‌ها، نه خود کره چشم.

در ادامه هر کدام را به تفصیل بازدید می‌کنیم.

پینگوکولا: شایع‌ترین علت چربی داخل چشم

پینگوکولا یک برجستگی یا لکه زردرنگ است که روی ملتحمه (لایه شفافی که سفیدی چشم را می‌پوشاند) ظاهر می‌بشود. این لکه طبق معمولً در گوشه داخلی چشم (نزدیک بینی) تشکیل می‌بشود و در واقع تجمعی از پروتئین، چربی و کلسیم است.

علت چربی داخل چشم (پینگوکولا):

• قرار گرفتن طویل‌زمان در معرض نور خورشید: اشعه ماوراء بنفش (UV) مهم‌ترین عامل خطر است.
• تحریک مداوم چشم: قرار گرفتن در معرض باد، گرد و غبار و خشکی هوا.
• افزایش سن: این عارضه در افراد میانسال و مسن شایع‌تر است.

آیا خطرناک است؟ خیر. پینگوکولا یک ضایعه خوش‌خیم است و به بینایی شما آسیبی نمی‌رساند.

درمان پینگوکولا

در اکثر موارد، نیازی به درمان غده چربی داخل چشم از این نوع نیست. اما اگر علتقرمزی، سوزش یا حس وجود جسم خارجی در چشم بشود، چشم‌پزشک امکان پذیر موارد زیر را پیشنهاد کند:

• قطره‌های اشک مصنوعی: برای روان کردن سطح چشم و افت خشکی.
• قطره‌های استروئیدی: برای افت التهاب و قرمزی در موارد شدیدتر.
• جراحی: تنها در موارد زیاد نادر که ضایعه زیاد بزرگ شده و علتناراحتی شدید بشود یا از نظر زیبایی برای فرد آزاردهنده باشد، امکان پذیر با جراحی برداشته بشود.

۲. ناخنک چشم (Pterygium)

ناخنک در واقع یک پینگوکولای پیشرفته است. وقتی که برجستگی زردرنگ اغاز به رشد کرده و روی قرنیه (تکه شفاف و مرکزی چشم) را بپوشاند، به آن ناخنک می‌گویند.

علائم: علاوه‌بر علائم پینگوکولا، ناخنک در صورت رشد زیاد می‌تواند علتتاری دید و آستیگماتیسم بشود.

درمان: درمان اولیه شبیه پینگوکولاست (اشک مصنوعی و قطره‌های ضدالتهاب). اما اگر ناخنک به قدری رشد کند که بینایی را مختل نماید، جراحی تنها راه درمان چربی روی سفیدی چشم از این نوع است. در این جراحی، بافت اضافی از روی قرنیه برداشته می‌بشود.

۳. گزانتلاسما (Xanthelasma): غده چربی روی پلک

گزانتلاسما یک برجستگی زردرنگ و نرم است که روی پوست پلک‌ها (طبق معمولً در گوشه داخلی) تشکیل می‌بشود. این ضایعه، برخلاف دو مورد قبل، روی خود کره چشم قرار ندارد، اما مردم زیاد تر آن را با چربی چشم نادرست می‌گیرند.

علت گزانتلاسما: این ضایعات، رسوبات کلسترول می باشند. نزدیک به ۵۰٪ از افرادی که به گزانتلاسما مبتلا خواهد شد، دارای کلسترول خون بالا می باشند. به این علت، چربی چشم نشانه چیست؟ در این مورد، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل عرصه‌ای همانند کلسترول بالا، بیماری کبدی یا مشکلات تیروئید باشد.

درمان: گزانتلاسما به خودی خود بی‌خطر است، اما از بین نمی‌رود و امکان پذیر کم کم بزرگتر بشود. درمان آن فقطً جنبه زیبایی دارد و شامل راه حلهایی همانند کرایوتراپی (سرمادرمانی)، لیزر، لایه‌برداری شیمیایی یا جراحی می‌بشود. مهم‌تر از برداشتن ضایعه، مراجعه به پزشک برای بازدید سطح کلسترول و چربی خون است.

علائم چربی چشم چیست؟

علائم چربی داخل چشم بسته به نوع آن (پینگوکولا یا ناخنک) مقداری متفاوت است، اما طبق معمولً شامل موارد زیر می‌بشود:

• علامت مهم: وجود یک لکه یا برجستگی زردرنگ روی سفیدی چشم (ملتحمه)، که زیاد تر در گوشه داخلی چشم (سمت بینی) دیده می‌بشود.
• حس وجود جسم خارجی: تعداد بسیاری از افراد حس می‌کنند که شن یا ماسه در چشمشان رفته است.
• خشکی، خارش و سوزش: این ضایعه می‌تواند در پخش شدن یکنواخت اشک اختلال تشکیل کرده و علتخشکی و تحریک چشم بشود.
• قرمزی و التهاب: بعضی اوقات اوقات، به خصوص در صورت قرار گرفتن در معرض آفتاب و باد شدید، پینگوکولا امکان پذیر التهاب و قرمز بشود که به این حالت «پینگوکولیت» می‌گویند.
• مشکلات بینایی (در موارد پیشرفته): اگر پینگوکولا به ناخنک تبدیل شده و روی قرنیه رشد کند، می‌تواند علتتاری دید، دوبینی یا آستیگماتیسم بشود.

علل تشکیل چربی چشم

دانستن دلایل تشکیل این ضایعات، بهترین راه برای پیشگیری از آن‌ها است.

قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش (UV)

با اهمیت ترین و اثبات‌شده‌ترین عامل خطر، قرار گرفتن طویل‌زمان و بدون محافظت در معرض نور خورشید است. اشعه UV به بافت ملتحمه صدمه زده و علتتغییرات دژنراتیو و تجمع پروتئین و چربی می‌بشود. به همین علت، این عارضه در افرادی که در مناطق آفتابی زندگی می‌کنند یا شغلشان در فضای باز است (همانند کشاورزان و ماهیگیران) زیاد شایع‌تر است.

• تحریک مداوم چشم: قرار گرفتن مکرر در معرض باد، گرد و غبار، دود و آلاینده‌های شیمیایی.
• خشکی مزمن چشم: افرادی که به طور مزمن دچار خشکی چشم می باشند، زیاد تر در معرض خطر قرار دارند.
• افزایش سن: این ضایعات طبق معمولً در افراد بالای ۴۰ سال زیاد تر دیده خواهد شد.

  

علت گزانتلاسما (چربی پلک):

علت چربی داخل چشم از نوع گزانتلاسما، مستقیماً با سطح چربی خون در ربط است. نزدیک به نیمی از افرادی که این ضایعه را دارند، به کلسترول خون بالا (هایپرلیپیدمی) مبتلا می باشند. به این علت، دیدن این لکه‌ها روی پلک می‌تواند یک زنگ خطر برای بازدید حالت چربی خون و سلامت قلب و عروق باشد.

چربی چشم را چطور تشخیص دهیم؟

تشخیص چربی در چشم طبق معمولً زیاد ساده است و توسط چشم‌پزشک انجام می‌بشود.

• معاینه با اسلیت لمپ: چشم‌پزشک با منفعت گیری از یک میکروسکوپ مخصوص به نام اسلیت لمپ، ساختارهای چشم شما را با بزرگنمایی بالا بازدید می‌کند. با این معاینه، تشخیص قطعی پینگوکولا و ناخنک و این چنین برسی اندازه و مقدار التهاب آن‌ها به راحتی مقدور است.
• بازدید بینایی: پزشک امکان پذیر برای برسی تأثیر ضایعه (به‌اختصاصی ناخنک) روی بینایی شما، تست‌های سنجش بینایی را نیز انجام دهد.
• آزمایش خون (برای گزانتلاسما): اگر پزشک ضایعه گزانتلاسما را روی پلک‌های شما تشخیص دهد، به گمان زیاد برای بازدید سطح کلسترول و چربی‌های دیگر، برای شما آزمایش خون (Lipid Profile) را خواست خواهد کرد تا از سلامت قلبی-عروقی شما مطمعن حاصل کند.

در اکثر موارد، نیازی به مثالبرداری (بیوپسی) نیست، مگر این که ضایعه ظاهری زیاد غیرمعمول داشته باشد و پزشک به تشخیص‌های دیگر مشکوک باشد.

درمان خانگی چربی داخل چشم: آیا حقیقت دارد؟

تعداد بسیاری از افراد به جستوجو درمان خانگی چربی داخل چشم می باشند. باید به صراحت او گفت که هیچ درمان خانگی اثبات‌شده‌ای برای از بین بردن پینگوکولا، ناخنک یا گزانتلاسما وجود ندارد. این ضایعات بافتی می باشند و با راه حلهای خانگی از بین نمی‌روال.

اما چه کاری می‌توان در خانه انجام داد؟

عمل های خانگی فقطً می‌توانند به افت علائم آزاردهنده همانند سوزش و قرمزی پشتیبانی کنند:

• منفعت گیری از کمپرس سرد: قرار دادن یک پارچه تمیز و خنک روی چشم‌های بسته برای چند دقیقه می‌تواند التهاب و قرمزی را تسکین دهد.
• منفعت گیری از اشک مصنوعی بدون نسخه: برای مقابله با خشکی و حس وجود جسم خارجی در چشم.
• محافظت از چشم‌ها: با اهمیت ترین عمل، منفعت گیری از عینک آفتابی استاندارد (ضد UV) و کلاه لبه‌پهن در فضای باز است تا از تحریک زیاد تر توسط نور خورشید، باد و گرد و غبار جلوگیری بشود.

درمان چربی داخل چشم در طب سنتی

برخی منبع های سنتی امکان پذیر منفعت گیری از موادی همانند عسل، گلاب یا روغن‌های گیاهی را پیشنهاد کنند. دقت کنید که هیچ مدرک علمی برای قبول اثربخشی یا ایمنی این راه حلها وجود ندارد. ریختن هرگونه ماده تأییدنشده در چشم می‌تواند علتتحریک شدید، عفونت و صدمه‌های جدی بشود. همیشه قبل از هر کاری با چشم‌پزشک مشورت کنید.

جمع‌بندی

چربی داخل چشم طبق معمولً به ضایعه خوش‌خیم «پینگوکولا» اشاره دارد که در اکثر موارد بی‌خطر است و نیازی به درمان ندارد. اما چربی چشم نشانه چیست؟ می‌تواند نشانه‌ای از قرار گرفتن بیشتر از حد در معرض نور خورشید باشد. بهترین راه برای درمان چربی داخل چشم و جلوگیری از پیشرفت آن، محافظت از چشم‌ها با عینک آفتابی مناسب است. اگر برجستگی روی پلک‌های خود مشاهده کردید (گزانتلاسما)، حتماً برای بازدید سطح کلسترول خون به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول

۱. لکه زرد روی سفیدی چشم (چربی چشم) چیست؟

این لکه به گمان زیاد پینگوکولا است که برجستگی خوش‌خیم و بی‌خطری ناشی از تجمع پروتئین، چربی و کلسیم است. این عارضه با چربی خون بالا ارتباطی ندارد.

۲. علت مهم تشکیل چربی داخل چشم چیست؟

مهم‌ترین و شایع‌ترین علت، قرار گرفتن طویل‌زمان در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید است. عوامل فرد دیگر همانند باد، گرد و غبار و خشکی چشم نیز در تشکیل آن مؤثر می باشند.

۳. آیا چربی روی سفیدی چشم خطرناک است و نیاز به درمان دارد؟

خیر، پینگوکولا به خودی خود خطرناک نیست و به بینایی آسیبی نمی‌رساند. در اکثر موارد نیازی به درمان ندارد، مگر این که التهاب و قرمز بشود که در این صورت چشم‌پزشک امکان پذیر قطره‌های اشک مصنوعی یا ضدالتهاب تجویز کند.

۴. آیا درمان خانگی برای از بین بردن چربی چشم وجود دارد؟

خیر، هیچ درمان خانگی یا سنتی اثبات‌شده‌ای برای از بین بردن یا کوچک کردن این ضایعات وجود ندارد. بهترین «درمان خانگی» در واقع پیشگیری است: همیشه در فضای باز از عینک آفتابی استاندارد منفعت گیری کنید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر