نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی اسکوار
در اغاز سال میلادی تازه ناظر اظهار غیررسمی تعطیلی پروژه خودروی اپل با نام تایتان بودیم و اشکار شد که کوپرتینوییها سال پرپیچوخمی در پیش رو دارند. اما دردسرهای اپل محدود به پروژه ماشین نیست؛ چند روز پیش وزارت دادگستری ایالاتمتحده آمریکا (DOJ) با شکایت از این شرکت، کوپرتینونشینان را به انحصارگرایی در بازار تلفنهای هوشمند متهم کرد. یقیناً مشکلات این شرکت محدود به شکایت دولت آمریکا نیست و آنها با چالشهای قضایی جدیدی روبه رو اپیک گیمز روبه رو می باشند. در این نوشته نگاهی به کشمکشهای قضایی این پرونده داریم و ادعاهای نقلشده از سوی دولت آمریکا را مورد برسی قرار میدهیم. تا انتها همراه دیجیاتو باشید.
مروری بر دلایل شکایت دولت آمریکا از اپل
۲۱ مارس ۲۰۲۴ (۲ فروردینماه ۱۴۰۳) می بود که نشریههای گوناگون از شکایت دولت آمریکا از اپل بهعلت انحصار در بازارهای گوشیهای هوشمند خبر دادند و انگارً سران اپل با یک پرونده طویل دیگر سروکار خواهند داشت. در شکواییه دولت آمریکا شواهد مختلفی همانند اختلال در سوپراپلیکیشنها، مسدودکردن برنامههای استریم ابری برای بازیهای ویدیویی، افت کیفیت مطلبرسانی بین آیفون و پلتفرمهای اندرویدی و محدودیت کارکرد دیگر ساعتهای هوشمند زمان کار با آیفون، بهگفتن اتهامات انحصارگرایانه اپل ذکر شدهاند.
«فرد ساینز»، سخنگوی اپل، با پافشاری بر حق دفاع اپل در این پرونده او گفت: «این شکایت، ماهیت اپل و ویژگیهای نزدیککننده محصولات شرکت را در بازارهای رقابتی تهدید میکند. اگر این شکایت به نتیجه برسد، توانایی اپل برای خلق فناوری که مردم از این شرکت انتظار دارند، مختل میبشود.»
جدای از موارد بالا، اپل طی ماههای تازه و بهعلت قوانین اتحادیه اروپا، تغییرات مهمی در محصولاتش اعمال کرده است. جایگزینی درگاه لایتنینگ با تایپ سی (Type-C) و سایدلودینگ، ازجمله مواردی می باشند که بهترتیب سهولت در شارژ و دسترسی به برنامههای متعدد را برای کاربران به ارمغان آوردهاند. درنتیجه میتوان فکر کرد که درصورت پیروزی دولت آمریکا در این پرونده، سیاستهای بازاریابی کوپرتینوییها عمدتاً شکل فرد دیگر خواهد گرفت و به گمان زیادً ناظر دگرگونی اکوسیستم اپل خواهیم می بود.
سهم بالای اپل از بازار تلفنهای هوشمند
آیفونها با فروش بیشتر از ۱ میلیارد دستگاه، پولسازترین محصول شرکت می باشند و DOJ نیز با تکیه بر همین نوشته، ادعا کرده است که اپل همه تلاش خود را برای نگه داری جایگاه جاری بهکار بسته و تلاش در نگه داری درآمد خود از این صنعت با راه حلهای انحصارگرایانه دارد. اختلال در کارکرد iMessage و اپلواچها با دیگر تلفنها، انگارً علتشده است که دستگاههای اندرویدی در نظر عموم کاربران ضعیف بهنظر برسند و به این علت به منفعت گیری از آیفونها تمایل اشکار کنند.
این چنین وزارت دادگستری در شکایت تازه خود به ناکامی تلفنهای هوشمند چند شرکت ازجمله آمازون، الجی، HTC و ویندوزفون مایکروسافت بهخاطر مانع ها ایجادشده در بازار توسط اپل اشاره کرده است. درنتیجه DOJ ادعا میکند که اکنون فقط سامسونگ و گوگل رقبای جدی اپل در بازار تلفنهای هوشمند ایالاتمتحده بهحساب میآیند.
نقص کارکرد در مطلبرسانی
طی یک کنفرانس مطبوعاتی، «مریک گارلند»، دادستان کل ایالاتمتحده، از استراتژی مطلبرسانی اپل انتقاد کرد؛ سیاستی که نظر منفی کاربران آیفون نسبت به دستگاههای رقیب اندرویدی را در پی داشته است. وی با پافشاری بر عدم رمزنگاری مکالمات کاربران اندرویدی در iMessage، این نوشته را دلیلی برای اشتراکگذاری رسانهای ضعیف تلفنهای اندرویدی درخصوص مطلبرسانها دانست.
اپل برای جبران این خلأ خبرداد که از یک پروتکل مطلبرسانی تازه با نام RCS برای ارتباطات بهتر در iMessage منفعت خواهد برد. بااینحال، وزارت دادگستری آمریکا هم چنان پافشاری دارد که کیفیت مطلبرسانی پایین بین پلتفرمها، یکی از دلایلی است که کاربران را به منفعت گیری از آیفونها سوق میدهد.
محدودیت کارکرد پوشیدنیهای هوشمند
یکی دیگر از جنبههای مشتریمحور شکایت DOJ از اپل، به کارکرد ناقص دیگر ساعتهای هوشمند در iOS ربط دارد؛ چون عموم کاربران به این جمعبندی رسیدهاند که کارکرد تقریباً همه ساعتها – بهجز اپلواچها – در اکوسیستم اپل با اختلال روبه رو میبشود و دامنه محدودی از ویژگیها را در اختیار کاربران میگذارند. این درحالی است که اپلواچها سازگاری کامل و جوابدهی راحتتر مطلبها را در تاثییر تطبیق کامل با اکوسیستم کاربری اپل اراعه خواهند داد. به همین علت DOJ مدعی است که کوپرتینوییها از ساعتهای خود بهگفتن ابزاری برای تشویق کاربران به خرید آیفونهای تازه منفعت گیری میکنند. (ملزوم به ذکر است که پوشیدنیهای تجهیزبه سیستمعامل WearOS در سامسونگ و گوگل از اتصال آیفونها حمایتنمیکنند.)
اختلال در کارکرد برنامهها
طی ماههای تازه، سختگیریهای بسیاری از سوی اتحادیه اروپا مبنی بر افت کنترل اپل بر اپاستور اعمال شد که درنهایت سایدلودینگ را برای کاربران کشورهای این اتحادیه بههمراه آورد. بااینحال، وزارت دادگستری آمریکا نسبت به هزینههای تعیینشده برای گسترشدهندگان و همینطور مقدار دسترسی برنامههای آنها برای کاربران آیفون اعتراض دارد. یقیناً این آخر ماجرا نیست؛ کمیسیون اروپا طی یک کنفرانس مطبوعاتی، از اغاز تحقیقات حوالی عدم انطباق اپل و دو شرکت دیگر با قانون بازارهای دیجیتال (DMA) خبر داد.
آنطور که در پرونده ذکر شده، سیاستهای اپل کارکرد سوپراپلیکیشنها را مختل کرده و قوانین این شرکت از درآمدزایی مایکروسافت و دیگر برنامههای استریم ابری در بازیهای ویدیویی جلوگیری کرده است. اگرچه انگارً DMA تغییرات مثبتی را در سیاستهای کاری اپل اعمال کرده، بااینحال کمپانیهای بزرگ همانند مایکروسافت هم چنان ناخشنود می باشند. برای مثال «فیل اسپنسر»، مدیرعامل مایکروسافت گیمینگ (Microsoft Gaming)، اخیراً اظهار داشته است که مقدار تغییرات اعمالشده هم چنان ناکافی بوده و نمیتواند رقابت را در بزرگترین پلتفرم بازی جهان پابرجا نگه دارد.
گمان پیروزی DOJ در پرونده
«ربکا هاو آلنزورث»، استاد دانشگاه و معاون پژوهشی دانشکده حقوق وندربیلت، فکر میکند که شکایت DOJ علیه اپل، دلایل منطقی برای پیروزی دارد. به حرف های او، این دادخواست نهتنها زیان و زیان گسترشدهندگان را برجسته میکند، بلکه به بازدید رقابت انحصارگرایانه اپل و صدمههای وارده به مصرفکنندگان میپردازد. آلنزورث این چنین با قیاس دلایلهای این پرونده با شکایتنامه کمیسیون تجارت فدرال (FTC) علیه آمازون، شانس پیروزی بیشتری برای دولت آمریکا و DOJ قائل است.
علاوهبراین، وی توضیحات وزارت دادگستری در این پرونده را زیاد مؤثر و دقیق میداند. یکی از نکات کلیدی که در توضیحات DOJ موردتوجه قرار گرفته، تردید والدین دارای آیفون در خرید گوشی اندرویدی برای فرزندانشان است که از نگرانیهای احتمالی حوالی قابلیتهای ارتباطاتی محدود این تلفنها نشأت میگیرد. این چنین مواردی در قالب رقابت انحصارگرایانه اپل گفتن شدهاند؛ چون میتوانند بهطور قابلتوجهی بر انتخابهای مصرفکننده در آینده تاثییر بگذارند و تلفنهای اپل را به گزینه اول شخص در سنین بالاتر تبدیل کنند.
از طرفی «ویلیام کوواچیچ»، رئیس اسبق FTC و استاد دانشکده حقوق دانشگاه جورج واشنگتن، شکایتنامه DOJ را بینقص و مناسب میداند. او معتقد است که وزارت دادگستری آمریکا با بازدید پروندههای شبیه، ازجمله شکایت اپیک گیمز علیه اپاستور (که درنهایت به پیروزی اپل منجر شد)، توانسته است ضعفهای احتمالی دادخواست خود را رفع کند و دلایلهای قانونی و محکمهپسند را به بین بیاورد.
انتقال زمین بازی به ایالت نیوجرسی دیگر دلیلی است که میتواند گمان پیروزی دولت آمریکا را افزایش دهد؛ در سال ۲۰۰۴، DOJ توانسته می بود با مطرح دعوی انحصارگرایانه علیه شرکت Dentsply، آنها را محکوم کند. یقیناً که وجود مقر مهم سامسونگ در این ایالت و دوری از مرکز مهم اپل در کالیفرنیا، انگارً علت دیگر این تصمیم است.
با بازدید پرونده اپیک گیمز، دولت آمریکا سهم ۶۵ تا ۷۰ درصدی اپل در بازار تلفنهای هوشمند را مقصد قرار داده و بدینمنظور باید ثابت کند که اپل بدون افت قابلدقت تعداد مشتریانش، کیفیت خدمات خود را پایین آورده است. یقیناً آلنزورث خاطرنشان کرد اگرچه عموم دادگاهها قوت انحصاری را با ۹۰ درصد سهم بازار میسنجند، اما پرونده Dentsply با ۷۵ الی ۸۵ درصد به نتیجه رسید و امکان پذیر ناظر سناریویی شبیه در پرونده DOJ و اپل باشیم.
نتیجه احتمالی پرونده
آلنزورث میگوید که سران DOJ بهجستوجو ناکامی یا نابودی اپل نیستند و تنها با اراعه دستورالعملهایی، اصلاح موارد ذکرشده را در سر دارند؛ درست شبیه سیاستی که اتحادیه اروپا اتخاذ کرد. از طرفی دیگر، اعمال محدودیتها میتواند پرونده را داخل چالشهای حقوقی فرد دیگر کند. برای مثال، نمیتوان به اپل اجازه تشکیل گوشی داد اما iMessage، اپاستور و سیستمعامل آن را مسدود کرد. به همین علت اصلاح ایرادات وارده (درصورت اثبات ادعای DOJ) میتواند نتایج بهتری برای کاربران و گسترشدهندگان به ارمغان بیاورد. همزمان با این پرونده، اتحادیه اروپا نیز به ادامه اصلاحات در اپل ادامه میدهد و به گمان زیادً ناظر تغییرات بیشتری در دستگاهها یا ساختار کاری اپل خواهیم می بود. بااینوجود، مدیران شرکت روی دفاع از همه حقوق اپل در این پرونده تمرکز دارند و انگارً باید چشم به راه چالشهای قضایی بیشتری بین کوپرتینوییها و DOJ باشیم.
دسته بندی مطالب