نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی اسکوار
خون‌ریزی شدید قاعدگی یا منوراژی (menorrhagia) نوعی اختلال رایج است. منوراژی به خون‌ریزی‌های زیاد تر از هفت روز و جریان خون زیاد تر از حد طبیعی قاعدگی حرف های می‌بشود. اگر خون‌ریزی شدید فعالیت‌های روزمره شما مختل کند، باید به پزشک مراجعه کنید.
منوراژی چیست؟
وقتی که پریود شما زیاد شدید یا طویل است، به آن منوراژی یا خون‌ریزی قاعدگی شدید حرف های می‌بشود. خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی به این معنی است که خون‌ریزی شما زیاد تر از هفت روز طول می‌کشد یا شدتش زیاد تر از حد طبیعی دوران قاعدگی است. امکان پذیر خون‌ریزی شما در در حدی باشد که ناچار شوید چند ساعت متوالی، هر ساعت نوار بهداشتی یا تامپون خود را عوض کنید یا امکان پذیر لخته خونی به‌اندازه یک سکه یا حتی بزرگ‌تر دفع کنید.
منوراژی و بلوغ
بی‌نظمی چرخه قاعدگی در دوران بلوغ زیاد شایع است، به‌طوری که امکان پذیر در یک ماه پریود سبک داشته باشید و ماه سپس پریود شما شدیدتر باشد. اما بزرگ‌سالان طبق معمول پریودهایی در حد منوراژی ندارند و اگر منوراژی دارید، باید درمورد علت آن با پزشک سخن بگویید کنید.
شیوع منوراژی
این خون‌ریزی شدید شایع است و نزدیک به ۲۷ تا ۵۴ درصد افراد دچار آن خواهد شد.
خطر منوراژی
منوراژی طبق معمول عارضه‌ای جدی محسوب نمی‌بشود، اما برخی عوامل عرصه‌ساز منوراژی همانند فیبروئید رحم یا اندومتریوز امکان پذیر بارداری را سخت کنند. این چنین اگر خون بسیاری از دست می‌دهید و علائم آنمی (کم‌خونی فقر آهن) دارید، منوراژی شما امکان پذیر قضیه‌ای جدی باشد. آنمی درمان‌نشده حتی امکان پذیر زندگی را به خطر بیندازد. از طرفی برخی از بیماری‌های عامل خون‌ریزی شدید قاعدگی، همانند سرطان، به مداخله درمانی زودهنگام نیاز دارند. درمورد خطر منوراژی با پزشک سخن بگویید کنید.
علت منوراژی
خون‌ریزی شدید دوران قاعدگی علت‌های مختلفی دارد که می‌توان به مشکلات مربوط به هورمون‌ها، بیماری‌های گوناگون و حتی استرس اشاره کرد.
۱. برهم‌خوردن اعتدال هورمونی
هورمون‌های تولیدشده در بدن همانند استروژن و پروژسترون در تنظیم چرخه قاعدگی و شدت خون‌ریزی نقش دارند. بیماری‌هایی که اعتدال هورمونی را بر هم می‌زنند، امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید قاعدگی شوند از جمله:
افزایش وزن زیاد هم می‌تواند در تشکیل هورمون بدن تداخل تشکیل کند و جهت خون‌ریزی شدید قاعدگی بشود.
۲. رشد تومورهای غیرسرطانی در رحم
رشد تورمور در رحم و بیماری‌هایی که جهت خواهد شد سلول‌ها رشد نامناسبی در رحم داشته باشند، امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید دوران قاعدگی شوند از جمله:
- پولیپ‌ها؛
- فیبروئیدها؛
- آدنومیوز.
۳. تورموهای سرطانی در رحم
بیماری‌هایی که گمان ابراز سرطان‌هایی همانند هایپرپلازی اندومتری را افزایش خواهند داد، امکان پذیر بر سیستم تولیدمثلی تاثییر بگذارند و جهت قاعدگی شدید شوند از جمله:
۴. عفونت
عفونت‌هایی همانند عفونت‌های مقاربتی امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید شوند از جمله:
۵. عوارض بارداری
خون‌ریزی شدید امکان پذیر علامت هشداردهنده عوارض بارداری باشد، از جمله:
- سقط جنین؛
- بارداری خارج رحمی؛
- عوارض سزارین. (تعداد زیاد سزارین امکان پذیر بافت زخمی به‌صورت پاکت تشکیل کند. امکان پذیر خون در این پاکت جمع بشود و جهت خون‌ریزی بعدی بشود.)
۶. عوارض بیماری‌های دیگر
خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی امکان پذیر علامت بیماری‌های دیگر از جمله اختلالات خونی و اختلالات غیرخونی باشد. برخی بیماری‌های رایج که امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید شوند عبارت‌اند از:
۷. داروها
داروهای خاصی امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی شوند از جمله:
علائم منوراژی چیست
منوراژی علائم مختلفی دارد از جمله:
- درد شکمی؛
- پریود بیشتر از ۷ روز؛
- دفع لخته خون به‌اندازه یک سکه یا بزرگ‌تر (این خون امکان پذیر قرمز، صورتی، قهوه‌ای یا حتی قهوه‌ای مایل به قرمز باشد)؛
- نیاز به بیشتر از یک تامپون یا نوار بهداشتی برای چندین ساعت؛
- نیمه‌شب عوض‌کردن نوار بهداشتی؛
- منفعت گیری هم‌زمان از دو نوار بهداشتی یا تامپون؛
- خون‌ریزی به‌مقدار ۸۰ میلی‌لیتر یا زیاد تر در دوران قاعدگی به‌جای ۳۵ تا ۴۰ میلی‌لیتر؛
- علائم آنمی همانند اضطراب و خستگی و تنگی‌نفس؛
- کنارگذاشتن فعالیت‌ها به‌علت انقباضات دردناک؛
- خون‌ریزی بین پریود؛
- خون‌ریزی سپس از یائسگی.
در زمان آنمی امکان پذیر علائم سندرم پیکه را توانایی کنید که شامل ریزش مو، رنگ‌پریدگی و اصرار به خوردن موارد غیرغذایی (همانند کاغذ، مو یا خاک) است. در صورت داشتن این علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید.
عوارض منوراژی
منوراژی امکان پذیر مشکلاتی به همراه داشته باشد، از جمله:
- آنمی؛
- افتآهن؛
- رنگ‌پریدگی؛
- ضعف؛
- خستگی؛
- درد شدید.
اگر عوارض منوراژی را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
زندگی با منوراژی
تعداد بسیاری از افرادی که پریودهای شدید دارند، فکر می‌کنند قاعدگی زیاد ناخوشایند و ازردهکننده است. امکان پذیر تعداد بسیاری از این افراد جستوجو راه حلهای درمانی نباشند، اما پریود نباید جهت توقف فعالیت‌های روزمره بشود یا به شما حس ناخوشایندی بدهد.
در دوران قاعدگی باید بتوانید چند کار را انجام دهید، از جمله:
- ۳ تا ۴ ساعت از یک تامپون یا نواربهداشتی استاندارد منفعت گیری کنید؛
- تنها یک محصول قاعدگی را منفعت گیری کنید (دو نوار بهداشتی یا دو تامپون را هم‌زمان منفعت گیری نکنید)؛
- بدون نیاز به نواربهداشتی اضافی یا معاوضه لباس خانه را ترک کنید؛
- فعالیت‌های معمول را انجام دهید؛ بدون تأخیرانداختن کارها، خودداری از رفتن به محیط‌های عمومی یا کنارگذاشتن فعالیت‌های لذت‌قسمت.
اگر پریود در زندگی روزمره شما اختلال تشکیل می‌کند، باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص منوراژی
پزشک برای تشخیص منوراژی درمورد سابقه پزشکی و چرخه قاعدگی شما سوال می‌کند. این چنین امکان پذیر سؤالات فرد دیگر هم پرسیده بشود، از جمله:
- زمان اولین پریود؛
- تعداد روزهای پریود؛
- تعداد روزهای با پریود شدید؛
- شرایط اعضای خانواده دچار خون‌ریزی شدید قاعدگی؛
- سابقه بارداری و راه حلهای کنترل بارداری؛
- داروهای مصرفی از جمله داروهای بدون نسخه.
این چنین اگر هم‌زمان از دو نوار بهداشتی منفعت گیری می‌کنید، نمی‌توانید فعالیت‌های روزمره را انجام دهید یا زندگی شما مختل می‌بشود، به پزشک خبر دهید.
آزمایش‌های تشخیصی
امکان پذیر پزشک معاینه بالینی یا آزمایش لگن انجام دهد. چند روش غیرتهاجمی برای تشخیص خون‌ریزی شدید وجود دارند از جمله:
- سونوهیستروگرام: برای بازدید پوشش رحم منفعت گیری می‌بشود. برای بازدید ناهنجاری‌های حفره رحم از سالین منفعت گیری می‌بشود و برای بازدید دقیق‌تر و حساس‌تر پوشش رحم از سونوگرافی منفعت گیری می‌بشود.
- هیستروسکوپی: برای بازدید پولیپ‌ها، فیبروئیدها و دیگر بافت‌های نامنظم درون رحم منفعت گیری می‌بشود. پزشک به‌پشتیبانی هیتروسکوپی می‌تواند واژن، گردن رحم و رحم را مشاهده کند. این چنین پزشک می‌تواند در طول هیستروسکوپی، توده‌های عامل خون‌ریزی همانند پولیپ‌ها و فیبروئیدها را بردارد.
این چنین امکان پذیر با دقت به سن و شدت علائم آزمایش‌های فرد دیگر انجام دهید، از جمله:
- آزمایش خون برای بازدید علائم آنمی، مشکلات لخته‌شدن خون یا بیماری تیروئید؛
- پاپ اسمیر برای بازدید سلول‌های گردن رحم و تغییرات مربوط به سرطان؛
- مثالبرداری اندومتر برای بازدید بافت رحم از نظر وجود سلول‌های سرطانی یا موارد غیرطبیعی دیگر؛
- سونوگرافی ترانس واژینال برای بازدید ظاهر اندام‌ها و بافت‌های لگن؛
- ام.آر.آی (MRI) برای بازدید ساختارهای غیرطبیعی درون رحم برای وقتی که سونوگرافی اطلاعات دقیقی نمی‌دهد؛
- کشت گردن رحم برای بازدید عفونت‌هایی که در سابقه بیماری یا معاینه بالینی اشکار شده‌اند.
درمان منوراژی
درمان با دقت به علت خون‌ریزی، شدت خون‌ریزی، سلامت، سن و سابقه پزشکی شما و این چنین جواب به داروهای خاص و برتری‌ها انجام می‌بشود. برای مثال احتمالا شما نخواهید پریود داشته باشید یا بخواهید خون‌ریزی شما افت اشکار کند. این چنین برنامه شما برای بارداری امکان پذیر بر انتخاب گزینه‌های درمانی تاثییر بگذارد. درمورد نگرانی‌ها و اهدافتان برای درمان با پزشک سخن بگویید کنید.
داروهای منفعت گیری‌شده برای منوراژی
- مکمل آهن برای بهبود ذخیره آهن؛
- داروهای غیراستروئیدی غیرالتهابی همانند ایبوپروفن یا آسپرین برای افت گرفتگی و خون‌ریزی؛
- راه حلهای کنترل بارداری برای تنظیم پریود و سبکی جریان خون؛
- درمان هورمونی برای پشتیبانی به اعتدال استروژن و پروژسترون بدن و افت شدت خون‌ریزی (درمان هورمونی طبق معمول برای خون‌ریزی‌های شدید مربوط به پیش‌یائسگی هم تجویز می‌بشود که می‌تواند با خطراتی همراه باشد. در این مورد با پزشک مشورت کنید)؛
- آگونیست‌های هورمون رهاکننده گنادوتروپین برای توقف یا افت موقت خون‌ریزی با جلوگیری از تخمک‌گذاری؛
- آنتاگونیست‌های هورمون رهاکننده گنادوتروپین برای مهار خون‌ریزی شدید مربوط به فیبروئید؛
- اسپری بینی دموپرسین برای توقف خون‌ریزی مربوط به بیماری ون ویلبراند با پشتیبانی به لخته‌شدن خون؛
- داروهای آنتی‌فیبرینولیتیک همانند ترانکسامیک‌اسید برای جلوگیری از شکستن لخته و خون‌ریزی اضافی.
جراحی‌های مربوط به درمان منوراژی
طبق معمول برای تشخیص و درمان خون‌ریزی شدید قاعدگی از هیستروسکوپی منفعت گیری می‌بشود. در این روش، یک لوله باریک چراغ‌دار داخل واژن می‌بشود و به پزشک اجازه می‌دهد داخل حفره واژن را ببیند. هیستروسکوپی به‌گفتن یک ابزار جراحی دقیق هم منفعت گیری می‌بشود و به پزشک اجازه می‌دهد تا هر توده عامل خون‌ریزی را بردارد.
راه حلهای جراحی فرد دیگر هم وجود دارند از جمله:
- میومکتومی: برداشتن فیبروئیدهای رحم؛
- آمبولیزاسیون شریان رحمی یا ی.آ.ای (UAE): توقف جریان خون از فیبروئیدها و تومورها؛
- ابلیشن اندومتر: تخریب همه یا بخشی از پوشش رحم که طبق معمول پزشک به جستوجو آن عقیم‌سازی را نظر می‌دهد چون در صورت بارداری، جنین در معرض عوراض جدی قرار می‌گیرد؛
- دیلاسیون و کورتاژ رحم: برداشتن بخشی از لایه بیرونی رحم که امکان پذیر زیاد تر از یک بار انجام بشود؛
- هیسترکتومی: جراحی برداشتن رحم که از قاعدگی و بارداری جلوگیری می‌کند.
درمان خانگی منوراژی
درمان‌های خانگی جانشین درمان‌های پزشکی نیستند، اما می‌توانید با برخی راه حلها درد را از بین ببرید یا مقدار خون‌ریزی را افت دهید از جمله:
- نوشیدن آب زیاد؛
- مصرف غذاهای سرشاز از آهن همانند سبزیجات با برگ سبز یا اسفناج؛
- مصرف نوشیدنی‌های گیاهی همانند زنجبیل و دارچین برای تنظیم هورمونی و افت التهاب رحم؛
- منفعت گیری از کیسه آب گرم برای از‌بین‌بردن انقباض و کیسه آب سرد برای افت جریان خون؛
- مصرف غذاهای سرشار از ویتامین سی (C) همانند گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، مرکبات و فلفل دلمه‌ای برای تحکیم عروق خونی و پشتیبانی به جذب آهن.
منوراژی و محدودیت غذایی
در این دوران از مصرف الکل، غذاهای تند و گوشت قرمز خودداری کنید. الکل جهت کم‌آبی بدن می‌بشود و غذاهای تند (به‌علت تحریک معده) و گوشت قرمز (به‌علت داشتن پروستاگلاندین) جهت افزایش انقباض خواهد شد.
پیشگیری از منوراژی
شما نمی‌توانید جلوی همه عوامل خون‌ریزی شدید قاعدگی را بگیرید، اما می‌توانید برای تشخیص، درمان و مهار خون‌ریزی به پزشک مراجعه کنید تا از کیفیت زندگی شما کاسته نشود.
تفاوت منوراژی و متروراژی
منوراژی خون‌ریزی زیاد شدید یا پریودهای طویل‌تر است. متروراژی خون‌ریزی‌های زیاد شدید خارج از قاعدگی‌های منظم است (مشاهده لکه‌های خفیف بین پریودها در دوران بلوغ و بعضی اوقات سپس از آن شایع است). امکان پذیر شما ترکیبی از پریودهای شدید و خون‌ریزی بین پریود را داشته باشید که به آن منومتروراژی می‌گویند.
در برخی موارد، علائم بیمار امکان پذیر به دلایل فرد دیگر باشد از جمله:
- پلی‌منوراژی: قاعدگی‌های زیاد؛
- الیگومنوره: قاعدگی‌های غیرمداوم؛
- خون‌ریزی سپس از یائسگی: خون‌ریزی که زیاد تر از یک سال سپس از آخرین پریود اتفاق می‌افتد.
شما بگویید
شما چه مقدار با منوراژی آشنایی دارید؟ آیا خون‌ریزی شدید قاعدگی را توانایی کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
دسته بندی مطالب
