قیاس جنگنده F-35 آمریکا با J-35 چین_اسکوار

جنگنده نسل پنجمی F-35 نیروی هوایی ایالات متحده، جزو یکی از گسترش یافتهترین جت‌های جنگی در جهان به حساب می اید. این جنگنده که نخستین بار در سال ۲۰۱۵ با نام لایتنینگ ۲ (Lightning II) توسط شرکت لاکهید مارتین ساخته شد، تا کنون بیشتر از ۱ میلیون ساعت پرواز در قالب نزدیک به ۶۳۰ هزار مأموریت انجام داده است. F-35 ستون فقرات نیروی هوایی ۲۰ سرزمین عضو ناتو و متحدان آمریکاست. به حرف های لاکهید مارتین، این جنگنده از قابلیت‌های چندمنظوره برخوردار است و از طریق فناوری‌های ارتباطی پیشرفته، عملیات نیروهای نظامی در هوا، زمین، دریا و فضا را به هم متصل می‌کند. این چنین، این هواپیما در گشت‌زنی‌های هوایی جهانی، قابلیت‌های سایبری را نیز اراعه می‌دهد.

با این حال، F-35 تنها مدعی گفتن «برترین جنگنده نهان‌کار دنیا» نیست؛ چون جنگنده J-35 چین، جواب پکن به این هواپیمای قوی آمریکایی محسوب می‌بشود. این جنگنده نسل پنجمی توسط شرکت هواپیماسازی شن‌یانگ ساخته شده و برخی، از جمله ارتش ایالات متحده، آن را ترکیبی از F-35 و F-22 می‌دانند. با این حال، مقامات چینی اعتقاد دارند دومین جنگنده نهان‌کار نیروی دریایی ارتش آزادی‌قسمت خلق، چه از نظر توان نهان‌کاری و چه از نظر قوت کلی، از رقیب آمریکایی خود برتر است.

۱۰ نیروی هوایی بزرگ جهان در سال ۲۰۲۵ و تعداد پرنده های نظامی که در اختیار دارند

به این علت قیاس F-35 و J-35 تمرینی سودمند برای بازدید جایگاه دو نیروی هوایی در عرصه بین‌المللی است؛ چراکه گفتن «مرگبارترین جنگنده جهان» می‌تواند پیامدهای ژئوپولیتیکی مهمی برای هر دو سرزمین به همراه داشته باشد. در حالی که شدت نهایی، یک شاخص مهم در قیاس این دو هواپیما به حساب می اید، عملکردهای متنوع آن‌ها نیز ابعاد مختلفی به رقابت روزافزون فناوری‌های نظامی بین این دو قوت بزرگ جهانی افزوده است—رقابتی که بخشی از آن، ناشی از تقابل فزاینده در اهداف ژئوپولیتیکی آن‌ها است.

حداکثر شدت، نرخ صعود و برد عملیاتی

گرچه شدت بالا در برتری نخست طراحی F-35 قرار نداشته، اما این جنگنده‌ی رادارگریز در کمال شگفتی به شدت‌های خیره‌کننده‌ای دست اشکار کرده است. موتور گسترش یافتهی Pratt & Whitney F135 نیروی پیشران بسیار‌ای در اختیار این جنگنده قرار می‌دهد، به‌طوری‌که F-35 Lightning II می‌تواند به شدت ۱.۶ ماخ (نزدیک به ۱۹۳۰ کیلومتر در ساعت) برسد.

این شدت تنها اندکی از شدت کروز جنگنده‌ی F-22 رپتور زیاد تر بوده و نسبت به حداکثر شدت F-22 (معادل ۲.۲۵ ماخ)، پایین‌تر است. با این حال، F-35 به‌گفتن جنگنده‌ای چندمنظوره با قابلیت‌های اطلاعاتی، شناسایی و ارتباطی، هم چنان یکی از قدرتمندترین هواپیماهای جهان به حساب می اید.

نرخ صعود F-35 نیز دیدنی است؛ این جنگنده می‌تواند در هر دقیقه نزدیک به ۱۳٬۷۰۰ متر اوج بگیرد. این چنین با بُرد عملیاتی نزدیک به ۲۲۵۰ کیلومتر، این جنگنده می‌تواند مأموریت‌های شناسایی دوربرد را بدون نیاز به سوخت‌گیری هوایی انجام دهد. ترکیب این ویژگی‌ها با ۴۰٬۰۰۰ پوند نیروی پیشران در عین نگه داری امضای حرارتی پایین، علتشده برخی کارشناسان F-35 را گسترش یافتهترین جنگنده نسل پنجمی دنیا بدانند. در همین حال، چین نیز بی‌کار ننشسته و در نمایشگاه هوایی ژوهای ۲۰۲۴ از جنگنده‌ی J-35A رونمایی کرده است؛ هواپیمایی که از نظر شدت از رقیب آمریکایی‌اش پیشی می‌گیرد.

J-35 که با نام مستعار Gyrfalcon نیز شناخته می‌بشود، به‌منظور حمایتاز عملیات ناوهای هواپیمابر چین طراحی شده است. این جنگنده با اتکا به دو موتور WS-13E می‌تواند به شدت ۱.۸ ماخ (۲۰۹۰ کیلومتر در ساعت) برسد. هر موتور ۲۵٬۰۰۰ پوند نیروی پیشران تشکیل می‌کند، سقف پروازی آن نزدیک به ۱۵٬۸۰۰ متر است و بُرد رزمی آن به نزدیک به ۱۲۰۰ کیلومتر می‌رسد. اگرچه این برد تقریباً نصف بُرد F-35 است، اما به گمان زیادً تأثیری بر کارایی عملیاتی J-35 نمی‌گذارد؛ چرا که این جنگنده برای عملیات از روی ناو طراحی شده و در همان حوزه کارکرد مساعد دارد.

جنگنده‌های رادارگریز چندمنظوره

Shenyang J-35A؛ آیا جنگنده پنهانکار تازه چین کپی کامل F-35 آمریکایی است؟

در نگاه اول، شباهت‌های ظاهری و عملکردی بین جنگنده‌های J-35 چین و F-35 آمریکا کاملاً مشهود است. هر دو هواپیما در عملیات شناسایی زیاد کارآمد می باشند و با منفعت گیری از مقاطع عرضی کوچک و مواد جاذب امواج راداری، گمان کشف شدن خود را به حداقل می‌رسانند. سلاح‌های آن‌ها در محفظه‌های داخلی جای گرفته‌اند تا بازتاب راداری را افت دهند. طراحی شبیه بال و دم این دو جنگنده زمان‌ها است محل او گفت و گو و جدل بوده است. ایالات متحده این شباهت‌ها را نتیجه جاسوسی سایبری چین از برنامه‌های F-35 و F-22 می‌داند، اما برخی دیگر اعتقاد دارند این شباهت‌ها، از پیشرفت‌های عمومی در صنعت ساخت جنگنده‌های رادارگریز نشات می‌گیرد.

با وجود این تشابهات ظاهری، F-35 با منفعت‌گیری از سیستم‌های پیشرفته ارتباطی و اویونیک (الکترونیک هوانوردی)، از J-35 نزدیک می‌بشود. مجموعه سنسورهای پیشرفته این جنگنده، توانایی بالایی در جمع‌آوری و توزیع اطلاعات دارد که در نوع خود بی‌نظیر است. مطابق گزارش مجله Air & Space Forces، جنگنده F-35 توان حمل ۲۲ هزار پوند محموله جنگی را دارد، در حالی که برآورد می‌بشود ظرفیت J-35 نزدیک به ۱۸ هزار پوند باشد. این مزیت‌ها علتشده تا برخی کارشناسان این این چنین اظهار کنند که F-35 در حال بازتعریف مفهوم نبردهای هوایی در دوران مدرن است.

سقوط جنگنده اف-۳۵ نیروی هوایی ارتش ایالات متحده زمان پرواز تمرینی + ویدیو

با این حال، برنامه F-35 با چالش‌هایی نیز روبه رو بوده. مطابق گزارشی از Project on Government Oversight در نوامبر ۲۰۲۴، مشکلاتی نظیر ساختار حمایتلجستیکی پیچیده و ضعف کارکرد سیستم‌های تدارکاتی، علتکاهش کارایی عملیاتی این جنگنده شده‌اند. این گزارش حتی به مشکل در نگه داری سطح کافی نهان‌کاری (Low Observability) اشاره کرده است—موضوعی دلواپس‌کننده برای گران‌ترین برنامه تسلیحاتی تاریخ ایالات متحده.

در شرایطی که تنش‌های اقتصادی و چالش‌های سیاسی در روابط ناتو برخی را به فکر آینده این جنگنده انداخته، شرکت لاکهید مارتین در ماه مه ۲۰۲۵ خبرداد که گمان دارد F-35 در آینده نزدیک ترقی قابل توجهی اشکار کند؛ ارتقایی که شامل بسته‌ای نسل ششمی از قابلیت‌های گوناگون نظیر زرادخانه تسلیحاتی گسترده‌تر، ویژگی‌های رادارگریزی بهبود یافته و حتی توانایی کنترل بدون خلبان مبتنی بر هوش مصنوعی خواهد می بود.

بهترین جنگنده های ناونشین جهان در سال ۲۰۲۵؛ از Rafale Marine تا Shenyang J-35